دیگر نمی‌توان سال ۲۰۱۵ را سال
شبکه‌های اجتماعی نامید. موج شبکه‌های اجتماعی حدود دو سال پیش بلند شد و
حالا نه تنها ضرورت استفاده از آن بر کسی پوشیده نیست بلکه بسیاری از افراد
حقیقی و حقوقی از این شبکه‌ها بهره می‌برند. اگر دیر نشده باشد حالا دیگر
زمان آن رسیده که در نحوه استفاده از شبکه‌های اجتماعی یک بازنگری جدی کنیم
و در کنار تفریح و گپ‌های دوستانه به فکر استفاده هوشمندانه از این شبکه
باشیم.
به گزارش سافت گذر به نقل ازبرسام؛ استفاده هوشمندانه، ظرفی است که
رعایت حریم خصوصی خود و دیگران، تامین امنیت اطلاعات‌مان، بهره بردن از
این شبکه‌ها را می‌توان در آن جای داد. در سال ۲۰۱۵ باید خطر سو استفاده از
انبوه اطلاعاتی که هر روز در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنیم را جدی
بگیریم؛ این خطر تنها در مورد آنچه درباره خودمان منتشر می‌کنیم وجود
ندارد، بلکه درباره آنچه درباره دیگران می‌گوییم هم وجود دارد.
آواتارها
اولین چیزی که در شبکه‌های
اجتماعی دیده می‌شود و شما هم به فکر تهیه آن می‌افتید عکسی است که معرف
شما باشد؛ عکس خودتان یا هر عکس دیگری که شما به عنوان نمادی از شخصیت خود
برای معرفی در پروفایل‌تان قرار می‌دهید. بر کسی اهمیت استفاده از آواتار
مناسب پوشیده نیست، بعضی از افراد از عکس خودشان استفاده می‌کنند، بعضی از
افراد از عکس‌های تزیینی، کارتونی، طبیعت و طرح‌های خاص دیگر. آواتار، معرف
شخصیت شماست؛ شخصیتی که دارید، یا شخصیتی که دوست دارید با آن شما را
بشناسند. بعضی کاربران از عکس شخصیت‌های معروف سینمایی استفاده می‌کنند؛
ژوکر، بت‌من و غیره. بعضی از عکس‌های افراد مختلف که به عنوان عکس تزیینی
در اینترنت منتشر شده، بعضی از طرح‌های گرافیکی و بعضی از عکس‌های طبیعت و
حیوانات. آواتار حتی می‌تواند نماد همبستگی باشد؛ تغییر آواتارها از سوی
کاربران اینترنت در دوره‌های زمانی به مناسبت رویدادهای سیاسی یا
بشردوستانه از جمله نمادهای همبستگی کاربرانی است که با هم هم عقیده هستند.
با این توضیحات مراقب باشید از چه عکس‌ها و طرح‌هایی برای آواتار خود در
شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنید.
انتشار اطلاعات شخصی
عادت بسیاری از ماست که در
شبکه‌های اجتماعی از شخصی‌ترین احساسات، مسایل و رویدادهای زندگی‌مان
می‌نویسم. شبکه‌های اجتماعی را به واسطه ناشناس بودن‌‌مان محل امنی برای
درد دل کردن و نوشتن از روزمره‌های‌مان می‌دانیم. اما تا چه مدت ناشناس
باقی می‌مانیم؟ به هر حال دور نخواهد بود زمانی که در این شبکه‌ها دوستانی
پیدا کنیم و با آنها ارتباطی خارج از شبکه‌های اجتماعی پیدا کنیم. یا حتی
تبدیل به بهترین دوستان آنلاین‌مان شوند. حتی اگر این اتفاق هم نیفتد –که
بعید است- به واسطه اطلاعاتی که از خودمان منتشر می‌کنیم، دیگران شناخت
نسبی از ما پیدا خواهند کرد. همه ما در شبکه‌های اجتماعی دیدیم که کاربران
از روزمره‌هایشان می‌نویسند یا شاید حتی خودمان هم یکی از این افراد باشیم؛
شکایت‌هایمان از محل کارمان، دل گفته‌هایمان درباره روابط خانوادگی و
وضعیت خانواده‌مان، نوشته‌هایی درباره دانشگاه و رشته تحصیلی، عکسی از
مهمانی خانوادگی یا دوستانه که با تگ کردن، جمع را نیز معرفی کرده باشیم،
چک‌این کردن در محل کار، خانه یا دانشگاه. این‌ها همه می‌تواند منبع خوبی
برای گردآوری اطلاعات درباره کاربران باشد تا شما دیگر برایشان ناشناس
نباشید. و هر خطری از آشنایی‌ها آغاز می‌شود. شاید شما به اندازه کافی
فالورهایتان را نشناسید یا علاقه‌ای به شناخت آنها نداشته باشید اما چند ده
نفر، چند صد نفر یا چند هزار نفری که در شبکه‌های اجتماعی شما را دنبال
می‌کنند با استفاده از این اطلاعات به لایه خصوصی زندگی شما راه پیدا
می‌کنند. قصد من این نیست که با سیاه نمایی کردن شبکه‌های اجتماعی بگویم در
این شبکه‌ها هزاران نفر منتظر نشسته‌اند تا اطلاعات شخصی شما را به دست
آورده و برای شما به هر نحوی دردسر درست کنند. هر چند چنین اتفاقاتی افتاده
اما تعدادشان کم بوده است و نباید منفی نگر باشیم. من فقط قصد دارم تلنگری
به هوشمندی شما بزنم و بگویم احتیاط شرط عقل است.
انتخاب دوستان و تنظیمات حریم خصوصی
برخی از کاربران برای حفظ حریم
خصوصی خود از امکان پرایوت شدن در شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند. به
این حالت که صفحه‌هایشان را از حالت نمایش عمومی درآورده و به مدد قفلی که
کنار آواتار و یا نام کاربری‌شان می‌نشانند، دنبال کننده‌هایشان را خودشان
انتخاب می‌کنند. به این ترتیب هر کسی نمی‌تواند آنها را پیگیری کنند و تنها
کسانی که کاربر تایید می‌کند قادر به دیدن صفحات آنها هستند. این مساله به
آنها کمک می‌کند تا حریمی برای خود در نظر بگیرند و در امان بمانند. البته
من با پرایوت شدن در شبکه‌های اجتماعی مخالف هستم چرا که اساس این شبکه‌ها
ارتباطات آزاد، شناخت افراد جدید و بزرگ کردن دایره ارتباطات کاربران است؛
پرایوت کردن نوعی تناقض با اساس و فلسفه شبکه‌های اجتماعی است. به نظرم از
بین پرایوت بودن و هوشمند بودن در انتشار اطلاعات، بهتر است گزینه دوم را
انتخاب کنیم تا بتوانیم دایره ارتباطات‌مان را گسترش دهیم. حتی در بعضی از
شبکه‌ها مانند فیس‌بوک تنظیماتی وجود دارد که بتوانیم با درایت آنچه
می‌نویسیم را به صورت گزینشی برای افراد مختلفی که در لیست دوستان‌مان قرار
دارند یا حتی هنوز به لیست ما اضافه نشده‌اند، منتشر کنیم.
گفتمان و اظهار نظر و موضع گیری
فراموش نکنیم آزادی که شبکه‌های
اجتماعی برای اظهار نظر و حرف زدن در اختیار ما قرار می‌دهد به معنای
تبدیل شدن ما به یک «عقل کل» نیست. این آزادی ما را ملزم نمی‌کند روی هر
نوشته‌ای، کامنت بگذاریم، درباره هر اتفاقی نظر بدهیم یا هر مساله‌ای را
تحلیل کنیم. اگر اطلاعات کافی درباره مساله‌ای نداریم و تا هنگامی که
درباره صحت خبری مطمئن نشدیم، نه درباره آن نظر بدهیم و نه نوشته دیگران
را بازنشر کنیم.
واکنش عجولانه به بازنشر آنچه
در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود می‌تواند اعتبار شما را به خطر بیندازد؛
ممکن است خبر اعلام شده صحت نداشته باشد، ممکن است خبر ناقص باشد یا از
اخبار تکمیلی آن بی خبر باشید. پس در مورد صحت و سقم نوشته‌ها مطمئن شوید
بعد آن را بازنشر کنید تا منبع خوبی برای کسانی شوید که شما را دنبال
می‌کنند. خوب فکر کنید بعد روی نوشته‌ها کامنت بگذارید، نسبت به احساسات
دیگران با احتیاط نظر بدهید تا از به وجود آمدن سوءتفاهمات جلوگیری کنید و
مطمئن باشید مجبور نیستید در مقابل هر چیزی که منتشر می‌شود، شما هم پاسخی
منتشر کنید. رفتار هوشمندانه شما در واکنش به آنچه دیگران منتشر می‌کند به
اعتبار شما می‌افزاید.